شوێنه‌وار ناسی - باستان شناسی

به کوشش اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان آذربايجان غربي مجموعه مقاله‌هاي تمدن‌هاي دشت سولدوز (اشنويه و نقده) منتشر شد.
به گزارش ميراث آرياchtn) ) به نقل از روابط عمومي، امور فرهنگي و اجتماعي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان آذربايجان غربي؛ در اين کتاب که ترجمه صمد عليون (خواجه ديزج) و علي صدرائي است، مقالاتي از رابرت هنري دايسون، اسکاروايت ماسکارلا، کايلريانگ، کارول هاملين، مائوريتس فان لون و اشتغان کرول، از سوي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري آذربايجان غربي به چاپ رسيده است.
سولدوز، حسنلو، دينخواه،‌ حاجي‌فيروز، پيسديهلي، دالما، عقرب تپه، سه گردان و قلاتگاه فصول 9گانه اين کتاب 316 صفحه‌‌اي مصور هستند که به همراه دو پيوست (جنوب درياچه اروميه در عصر آهن قديم ) و (گاه‌نگاري و فرهنگ سه گردان) در 1000 نسخه منتشر شده است.
دشت سولدوز که در 85 کيلومتري جنوب شهرستان اروميه و کرانه‌هاي رودگدار شکل گرفته و در طول دره‌اي شرقي_غربي گسترده شده به عنوان يکي ازمهمترين‌گذرگاه‌هاي تاريخي در روزگار باستان ميراث‌دار تمدن‌هاي عظيمي است.
اين دشت از دو بخش سولدوز شرقي و سولدوز غربي تشکيل شده است.
اصلي‌ترين مرکز تمدني سولدوز غربي دينخواه تپه است و تومولوس چشمه گول(سه گردان)، محوطه و کتيبه‌ قلاتگاه از ديگر آثار تمدني اين بخش به شمار مي‌رو‌ند.
کانون کاوش‌هاي سولدوز شرقي، تپه عظيم حسنلو است و تپه‌هاي اقماري ديگري از جمله تپه پيش از تاريخ حاجي فيروز، پيسديهلي، عقرب تپه و دالما در اين منطقه قرار دارند.
کاوشگران حسنلو و تپه‌هاي اقماري آن در دشت سولدوز، به استناد بقاياي باستاني و بيشتر بر مبناي تحولات صورت گرفته در سبک‌هاي سفالي، 10 دوره فرهنگي را شناسايي کرده‌اند.
در اين حفاري‌ها، توالي دوره‌هاي سکونتي بلندي که از اوايل عصر نوسنگي يعني زمان شکل‌گيري نخستين روستاهاي کشاورزي در منطقه ( هزاره ششم پيش از ميلاد) تا قرون وسطي را در بر مي‌گيرد، به دست آمده است.